[Schwiebus.pl - Świebodzin na starych kartach pocztowych, stare pocztówki, widokówki, kartki pocztowe]
Google
szukaj:
Menu główne
strona główna
strona artykułów
strona newsów
forum
księga gości
katalog stron
family tree
schwiebus.2002
schwiebus.2004
Ostatnio dodane
Zamknięty ołtarz
Sukiennik świeb...
Portret miasta ...
Podróże Pekaesem ...
Spod przymkniętych ...
Los Sióstr ze Schwiebus
Tajemnice ...
Boromeuszki cd.
Historia zmian..
Sala Gotycka
Wernhera ścieżkami
Kreatywni inaczej ..
Od legendy do ..
Świebodzińska legenda
Inskrypcja z 1735
Jakub Schickfus
Obrazki z przeszłości
Publikacje..
Świebodzińskie lecznictwo
Szpital
Wokół Ratusza
Odkrycie krypty
Bibliografia
Plac w przebudowie
Najazd na Ratusz
Dekret mianowania
Nowa twarz rynku
Na bruk nie wjedziesz
Odnówmy kamienice
Konsultacje
Hubertus Gabriel
Robert Balcke
Ruch wokół ratusza
Czasowy zarząd
Przesiedleńcy 1945
Izba pamiątek
Wiekowe znaleziska
Spór wokół ratusza
Co dalej ze starówką?
Granit pod ratuszem
Kronika Schickfusa
Początki - podsumowanie
Początki oświaty
Najazd Zbąskiego
Maciej Kolbe
Świebodzińska "Solidarność"
Szczątki św. Jerzego
Pieniądze na ratusz
Początki oświaty
Granit w śródm..
Sulechów retro
Nowy Rok
Życie religijne
Odpolitycznianie ...
Ulice do poprawki
Wieża Bismarcka
Kościół pw. św. M.A.
Kościół pw. N.M.P. K.P.
Zamek ...
Eberhard Hilscher
Baron J.H. v. Knigge
Z życia mieszczan
Świadectwo urodzenia
Sukiennictwo w dziejach
Żary inwestują w starówkę
Strajk w Lubogórze w 1981 r.
Początki edukacji szkolnej
Pierwsze, szkolne lata
Kresy
Koniec niemieckiego panowania
Dramatyczne wydarzenia
Historyczne początki
Ratusz się sypie
Schwiebüssen Schwibus
Dialog a badania arche
Unikalne Cmentarzyska
100 lat temu - 1904 r.
100 lat temu - 1902 r.
Aktualizacje
Ogólniak
Cmentarz miejski
Dekomunizacja ulic
PKP chce likwidować..
Przesiedleńcy 1945
100 lat temu - 1906 r.
Spuścizna po Hilscherze
Dworzec z horroru
Piszczyński Zenon
M. v. Knobelsdorff
Archeologia okolic
J.K. Sobociński
Katalog C&Co.™
A.D. 2012
zbiór własny
katalog ulic
ostatnio dodane

2012-04-15
C&Co.™ 1208
C&Co.™ 1207
C&Co.™ 1206
C&Co.™ 1205
C&Co.™ 1204
C&Co.™ 1203
C&Co.™ 1202
C&Co.™ 1201
2012-04-05
C&Co.™ 1200
C&Co.™ 1199
C&Co.™ 1198
C&Co.™ 1197
C&Co.™ 1196
C&Co.™ 1195
C&Co.™ 1194
C&Co.™ 1193
C&Co.™ 1192
C&Co.™ 1191
C&Co.™ 1190
2012-03-30
C&Co.™ 1189
C&Co.™ 1188
C&Co.™ 1187
C&Co.™ 1186
C&Co.™ 1185
C&Co.™ 1184
C&Co.™ 1183
C&Co.™ 1182
C&Co.™ 1181
C&Co.™ 1180
C&Co.™ 1179
C&Co.™ 1178
C&Co.™ 1177
C&Co.™ 1176
C&Co.™ 1175
C&Co.™ 1174
C&Co.™ 1173
C&Co.™ 1172
C&Co.™ 1171
C&Co.™ 1170
C&Co.™ 1169
C&Co.™ 1168
C&Co.™ 1167
2012-03-22
C&Co.™ 1166
C&Co.™ 1165
C&Co.™ 1164
C&Co.™ 1163
C&Co.™ 1162
C&Co.™ 1161
C&Co.™ 1160
C&Co.™ 1159
C&Co.™ 1158
C&Co.™ 1157
C&Co.™ 1156
C&Co.™ 1155
C&Co.™ 1154
C&Co.™ 1153
C&Co.™ 1152
C&Co.™ 1151
C&Co.™ 1150
2012-03-12
C&Co.™ 1149
C&Co.™ 1148
C&Co.™ 1147
C&Co.™ 1146
C&Co.™ 1145
C&Co.™ 1144
C&Co.™ 1143
C&Co.™ 1142
C&Co.™ 1141
C&Co.™ 1140
C&Co.™ 1139
C&Co.™ 1138
C&Co.™ 1137
C&Co.™ 1136
C&Co.™ 1135
C&Co.™ 1134
C&Co.™ 1133
C&Co.™ 1132
C&Co.™ 1131
C&Co.™ 1130
C&Co.™ 1129
C&Co.™ 1128
C&Co.™ 1127
C&Co.™ 1126
C&Co.™ 1125
2012-03-03
C&Co.™ 1124
C&Co.™ 1123
C&Co.™ 1122
C&Co.™ 1121
C&Co.™ 1120
C&Co.™ 1119
2012-02-27
C&Co.™ 1118
C&Co.™ 1117
C&Co.™ 1116
2012-02-26
C&Co.™ 1115
C&Co.™ 1114
C&Co.™ 1113
C&Co.™ 1112
C&Co.™ 1111
C&Co.™ 1110
2012-02-25
C&Co.™ 1109
C&Co.™ 1108
C&Co.™ 1107
C&Co.™ 1106
C&Co.™ 1105
C&Co.™ 1104
C&Co.™ 1103
C&Co.™ 1102
C&Co.™ 1101
C&Co.™ 1100
2012-02-19
C&Co.™ 1099
C&Co.™ 1098
C&Co.™ 1097
C&Co.™ 1096
C&Co.™ 1095
2012-02-17
C&Co.™ 1094
C&Co.™ 1093
C&Co.™ 1092
C&Co.™ 1091
C&Co.™ 1090
C&Co.™ 1089
C&Co.™ 1088
C&Co.™ 1087
C&Co.™ 1086
C&Co.™ 1085
2012-02-13
C&Co.™ 1084
C&Co.™ 1083
C&Co.™ 1082
2012-02-12
C&Co.™ 1081
C&Co.™ 1080
C&Co.™ 1079
C&Co.™ 1078
C&Co.™ 1077
C&Co.™ 1076
C&Co.™ 1075
C&Co.™ 1074
C&Co.™ 1073
C&Co.™ 1072
2012-02-11
C&Co.™ 1071
C&Co.™ 1070
C&Co.™ 1069
C&Co.™ 1068
C&Co.™ 1067
C&Co.™ 1066
C&Co.™ 1065
C&Co.™ 1064
C&Co.™ 1063
C&Co.™ 1062
C&Co.™ 1061
Katalog C&Co.™
A.D. 2007
2007-03-12
C&Co.™ 1057
C&Co.™ 1056
C&Co.™ 1055
C&Co.™ 1054
C&Co.™ 1053
C&Co.™ 1052
C&Co.™ 1051
2007-03-11
C&Co.™ 1050
C&Co.™ 1049
C&Co.™ 1048
C&Co.™ 1047
C&Co.™ 1046
C&Co.™ 1045
C&Co.™ 1044
C&Co.™ 1043
C&Co.™ 1042
C&Co.™ 1041
C&Co.™ 1040
C&Co.™ 1039
C&Co.™ 1038
C&Co.™ 1037
C&Co.™ 1036
C&Co.™ 1035
C&Co.™ 1034
C&Co.™ 1033
C&Co.™ 1032
C&Co.™ 1031
C&Co.™ 1030
C&Co.™ 1029
C&Co.™ 1028
C&Co.™ 1027
C&Co.™ 1026
C&Co.™ 1025
C&Co.™ 1024
C&Co.™ 1023
C&Co.™ 1022
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1018
2007-03-08
C&Co.™ 1017
C&Co.™ 1016
C&Co.™ 1015
C&Co.™ 1014
C&Co.™ 1013
C&Co.™ 1012
C&Co.™ 1011
C&Co.™ 1010
C&Co.™ 1009
C&Co.™ 1008
C&Co.™ 1007
C&Co.™ 1006
C&Co.™ 1005
C&Co.™ 1004
C&Co.™ 1003
2007-03-06
C&Co.™ 1002
C&Co.™ 1001
C&Co.™ 1000
C&Co.™ 0999
C&Co.™ 0998
C&Co.™ 0997
C&Co.™ 0996
C&Co.™ 0995
C&Co.™ 0994
C&Co.™ 0993
C&Co.™ 0992
C&Co.™ 0991
C&Co.™ 0990
C&Co.™ 0989
C&Co.™ 0988
C&Co.™ 0987
C&Co.™ 0986
C&Co.™ 0985
C&Co.™ 0984
C&Co.™ 0983
C&Co.™ 0982
C&Co.™ 0981
C&Co.™ 0980
C&Co.™ 0979
C&Co.™ 0978
C&Co.™ 0977
C&Co.™ 0976
2007-03-02
C&Co.™ 0975
C&Co.™ 0974
C&Co.™ 0973
C&Co.™ 0972
C&Co.™ 0971
C&Co.™ 0970
C&Co.™ 0969
C&Co.™ 0968
C&Co.™ 0967
C&Co.™ 0966
C&Co.™ 0965
C&Co.™ 0964
C&Co.™ 0963
C&Co.™ 0962
C&Co.™ 0961
C&Co.™ 0960
C&Co.™ 0959
C&Co.™ 0958
C&Co.™ 0957
Inne
forum
kontakt
bannery
download
logowanie
rekomenduj nas
Menu użytkownika
Nie masz jeszcze konta? Możesz sobie założyć!
subskrypcja
informacje o zmianach na twój mail!
Artykuły > Z historii miasta i okolic > Schwiebüssen / Schwibus (Świebodzin)

Schwiebüssen / Schwibus (Świebodzin)




Świebodzińska Gazeta Powiatowa
Wydanie Nr 5 [149] maj 2004

W 1650 roku ukazało się monumentalne dzieło Matthäusa Meriana i Martina Zeillera pod tytułem "Topografia Czech, Moraw i Śląska". Oprócz opisu tych ziem, zawierało ono również wiele rycin z widokami miast, m. in. Wrocławia, Legnicy, Świdnicy, Cieszyna, Kłodzka, a także ogólne mapy Czech, Moraw i Śląska. W dziele tym poświęcono także dwie strony miastu Świebodzin, wykorzystując m. in. informacje z wcześniejszych prac G. Brauna i J. Schickfusa.

[Świebodzin] w Księstwie Głogowskim położony i zwykle noszący łacińską nazwę Suebusium, przez Kromera zwany Suebodinum, to czasem Suebissena i Terra Suebuia, uważany był za stare miasto i przypuszcza się, że nazwę [swą] wziął od Swebów albo Szwabów[1]. W obrębie murów miasto nie jest szczególnie duże, ale przed obecną wojną[2] miało za wszystkimi trzema bramami rozległe przedmieścia. Przepływa przez nie strumień zwany Schwemme[3]. [Miasto] leży przy polskiej granicy za Odrą, 10 mil[4] na północ od Głogowa, na pięknej równinie i w nisko położonym miejscu. Posiada niepospolitą pszenno- żytnią glebę, dobre łąki i sady owocowe; stąd żywności wielka ilość i o zły[5] pieniądz zapewne nietrudno.
Duży kościół parafialny jest tutaj cenną budowlą, w całości murowaną, z okazałą wysoką wieżą, na której znajduje się dokładny mechanizm zegarowy z [własnym] zespołem dzwonów: wielkim, średnim i małym. Przed obecną wojną kościół został wewnątrz ozdobiony pięknym ołtarzem, kunsztowną amboną, równie dobrymi organami i czterema różniącymi się emporami oraz okazałą biblioteką; [...].
[Świebodzin] poza miastem ma również piękny, nowy cmentarz[6] w stylu lipskim, z alejkami i wieloma różnymi grobowcami dookoła. Murowana szkoła w mieście została zbudowana w roku 1604. Podobnie wart obejrzenia jest królewski dom[7] i zamek, jak również ratusz z dwiema wieżami[8]. Niedaleko Bramy Głogowskiej jest także dobrze utrzymana zbrojownia[9], a przed strzelnicą stał niedawno budynek bractwa kurkowego[10], może jeszcze [stoi]. Nadto w tych czasach wojennych nie można nic pewnego pisać o tego rodzaju sprawach.
Domy są najczęściej wykonane z drewna (i) wypełnione cegłami[11]. Wokół rynku i w kierunku Nowej Bramy mają one podcienia[12], tak, że można pod nimi przechodzić całkiem sucho, tak samo załatwiać sprawy i spacerować. Miasto ma silne bramy i mocne mury, na których [są] wielkie kamienne baszty, a pod nimi bagniste fosy. Tuż za zamkiem jest wielkie jezioro. Obok miasta znajduje się również winnica; o pół mili stąd rozciąga się las; tam gnieżdżą się czaple w wielkich stadach (i) tam pozyskuje się piękne pióropusze[13]. Znakiem miasta, zarządzanego przez radę [jest]: na białym polu, u góry dwie wieże i między tym szczyt, poniżej orzeł, ale śląski.
Doktor Jakub Schickfus, którego ojczyzną jest Świebodzin, powiada w obszernym opisie tego miasta (Kronika Śląska, ks. 4, rozdz, 27, s. 161)[14], że pełny obraz miasta bardzo wiernie oddany jest w nieśmiertelnym dziele Georga Brauna, czyli w Theatro urbium[15].
Margrabiowie z Brandenburgii kłócili się uparcie z Polakami o to miasto i to raz oni (margrabiowie), drugi raz Polacy je posiadali. Ostatecznie jest ono [w rękach] królów w Czechach, po tym jak oni niedawno Śląsk otrzymali z powrotem[16] i ustaliwszy granice z sąsiadami, wskazali je książętom głogowskim.
Po raz pierwszy wspomniano je w Roku Pańskim 1380. Właśnie wtedy zostało ono poddane księciu na Żaganiu[17]. Około roku 1625 posiadali tutaj starostwo von Knobelsdorffowie jako swój zastaw. W czasie wojen, szczególnie w czasach króla Macieja Korwina na Węgrzech, musiało ono wiele znieść; (i) potem to miasto, w czasie obecnej wojny, także żadna wrzawa nie ominęła, lecz było odwiedzane przez obie [walczące] strony. W roku 1522 i 1541 zostało ono niemal zupełnie wypalone[18]. We wspomnianym już roku 1541 zostało tu wprowadzone wyznanie augsburskie.
O innych zdarzeniach, atakach [złej] pogody i temu podobnych można przeczytać w wyżej przedstawionej Kronice Śląskiej.

Źródło: S. G. Knispel, Geschichte der Stadt Schwiebus, von ihrem Ursprung an, bis auf das Jahr 1763, Züllichau 1765, s. 311-312; tłumaczenie Włodzimierz Zarzycki

Źródło: M. Merian, Topographia Bohemiae, Moraviae et Silesiae..., Frankfurt [nad Menem] 1650, s. 179-180; tłumaczenie M. Nowacki, J. Sobociński.

[1] Problem pochodzenia nazwy miasta od Swebów lub Szwabów był często podnoszony przez historyków niemieckich, aby udokumentować jej germańskie źródło.
[2] Chodzi o wojnę trzydziestoletnią (1618-1648).
[3] Tj. Pławnica, inaczej Struga Świebodzińska.
[4] 10mil = ok.70km.
[5] "Zły" czyli "zepsuty" pieniądz, tzn. pieniądz o zaniżonej zawartości kruszcu lub fałszywy.
[6] Chodzi o cmentarz ewangelicki założony w latach 1602-1607 na gruntach przekazanych miastu przez mieszczanina Baltena Heine przy obecnej ul. Świerczewskiego.
[7] Część mieszkalna (reprezentacyjna) zamku.
[8] Druga, północna wieża ratusza została rozebrana w 1827 r.
[9] Zbrojownia miejska mieściła się w baszcie przy obecnej ul. Parkowej.
[10] Stara strzelnica, zlokalizowana za murami miejskimi, istniała od 1451 r.
[11] Były to domy o konstrukcji szachulcowej (tzw. pruski mur).
[12] Do pierwszej wojny światowej większość domów podcieniowych w Świebodzinie zlikwidowano.
[13] Chodzi prawdopodobnie o jakiś rodzaj ozdób wykonywanych z ptasich piór.
[14] Mowa o dziele Jakuba Schickfusa „NewVermehrete Schlesische Chronica und Landes Beschreibung”, wydanym w Jenie w 1625 r.
[15] G. Braun, F. Hogenberg, „Civitates orbis terrarum”, tom V: „Theatro urbium”, Kölln [1600], s. 50.
[16] Prawdopodobnie chodzi tutaj o rok 1491, gdy Świebodzin znalazł się pod władzą Czech, po przejściowej zależności od króla Węgier Macieja Korwina; w 1508 r. miasto wraz z księstwem głogowskim zostało włączone bezpośrednio do Korony Czeskiej.
[17] Pierwsza pisana wzmianka o Świebodzinie pochodzi z roku 1302, natomiast w skład księstwa żagańsko-głogowskiego wszedł Świebodzin (ponownie) już w roku 1360.
[18] Mowa o dwóch wielkich pożarach, które zniszczyły prawie całe miasto.

Opracowanie Adam Gonciarz, Marek Nowacki.


komentarz[0] |

© 2001-2012 by Robert Ziach C&Co. A.G.™ ® 2012 by Schwiebus.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone.

0.006 | powered by jPORTAL 2