Podró¿e Pekaesem

Dziœ, gdy wracam z Zielonej Góry rozparty w fotelu samochodu, podró¿e autobusem wspominam prawie z rozrzewnieniem.

K³êbi¹cy siê t³um na przystanku, odliczanie ile jeszcze osób mo¿e wejœÌ, ilu jeszcze mo¿e jechaÌ na stoj¹co, oberwane guziki, urwane paski torebek tkwi¹ w pamiêci.

£aska pana kierowcy decydowa³a czy zd¹¿ysz postawiÌ nogê na stopieù, czy z twarz¹ przyciœniêt¹ do szyby wyruszysz w kierunku Sulechowa. Bywa³o, ¿e konduktor traci³ nerwy, kierowca lekko rusza³ by oderwaÌ wianuszek r¹k uczepionych klamki. Wieloletnia wprawa cechowa³a doje¿d¿aj¹cych codziennie. Wiedzieli, gdzie stan¹Ì by drzwi autobusu zatrzyma³y siê przed nosem.

Duma PKS-u . Owoc wspó³pracy czesko-polskiej, autobus Jelcz-Karosa (miêdzymiastowy - 1960).

Wypróbowanym sposobem by³a jazda "na tatusia". Matka z dzieckiem, na rêku - zgodnie z przyjêtym zwyczajem - wchodzi³a pierwsza, by potem krzyczeÌ w niebog³osy, ¿e m¹¿ zosta³ na przystanku! No to - w drodze wyj¹tku - zabierano i tatusia.

Œcisk, zaduch, brak powietrza, spocone cia³a, przeci¹gi, smród spalin, wyj¹cy silnik, licha amortyzacja, ¿ó³wie tempo sk³ada³y siê na publiczny transport ko³owy, co prawda stosunkowo tani, ale prawie zawsze przepe³niony i czêsto opóŸniony.

Dochodzi³a do tego niepewnoœÌ, czy zabierze? Któregoœ razu ojciec poirytowany postêpowaniem konduktora poprosi³ go o numer s³u¿bowy (by³ na metalowym znaczku doczepianym do paska torby z biletami). Pekaesiarz niegrzecznie odpowiedzia³, ¿e mo¿e sobie skargi pisaÌ, bo to jemu i tak nie zaszkodzi. Ojciec na to: "Mo¿e to panu nie zaszkodzi, ale na pewno nie pomo¿e!".

Z tego okresu pochodzi anegdota o dziewczynach podró¿uj¹cych w t³oku, z których jedna informuje drug¹, ¿e bêdzie mia³a dziecko! Z kim? Nie wiem - nie mogê siê obróciÌ!

Plac ObroĂącĂłw Pokoju (dziÂś Jana PawÂła II), jeszcze bez blokĂłw zasÂłaniajÂących neogotyckÂą elewacjĂŞ koÂścioÂła. Tu urzÂądzono przystanek autobusowy PKS przeniesiony na Plac WolnoÂści.

Przystanek autobusowy zlokalizowano na pl. ObroĂącĂłw Pokoju, pod ratuszem. Z relacji p. ElÂżbiety Sielickiej wiem, jak niebezpiecznie - idÂąc z dzieckiem, byÂło mijaĂŚ siĂŞ z autobusem na ul.1 Maja.

PóŸniej przeniesiono go na plac WolnoÂści – obok remizy straÂży poÂżarnej. WĂłwczas poczekalnia mieÂściÂła siĂŞ na parterze budynku, w ktĂłrym po wybudowaniu dworca PKS, urzÂądzono sklep MHD "Pokusa". KupowaÂłem tam magnezjĂŞ w saszetkach - do efektownych wybuchĂłw. PóŸniej kolejki aÂż do sÂąsiadujÂącego roÂżna zwiastowaÂły dostawĂŞ papieru toaletowego, bo przez wiele lat byÂł tam sklep papierniczy. Od jesieni moÂżna tu wypiĂŚ kawĂŞ w Âładnie zaprojektowanej kawiarence o tej samej nazwie.

Najprzyjemniej podró¿owa³o siê na granatowych siedzeniach Leylanda z mrucz¹cym, usypiaj¹cym silnikiem i niklowanymi porêczami przy wysokiej, d³ugiej kanapie z ty³u.

Francuski Chausson mia³ baga¿nik - pok³ad na dachu, na który kierowca z wchodzi³ po ma³ej drabince. Taki autokar mia³o tut. M-12 (póŸniej LZT "Elterma").

SpoÂśrĂłd konduktorĂłw gÂłoÂśno podajÂących nazwy miejscowoÂści utkwiÂł mi w pamiĂŞci starszy pan wykrzykujÂący Cigacice jako... Chicago! - MiaÂł popisowÂą sztuczkĂŞ: wydajÂąc resztĂŞ nie patrzyÂł na drobniaki, ktĂłre odliczaÂł po omacku w kieszeni popielatej, sÂłuÂżbowej marynarki.

Œwiebodziùski dworzec PKS budowany na pocz¹tku lat siedemdziesi¹tych wyró¿nia³ siê wœród s¹siadów (Sulechów mia³ betonowy okr¹glak, Miêdzyrzecz korzysta³ z dworca PKP) i do dziœ zdobi stronê internetow¹ zielonogórskiego PKS-u.

ÂŚwiebodziĂąski dworzec do dziÂś zdobi stronĂŞ internetowÂą zielonogĂłrskiego PKS-u.

By³em tam niedawno odprowadzaj¹c rodzinê. Przy wejœciu do WC-tu doszed³ mnie zapach... gor¹cych kartofelków i œwie¿ej surówki?! Za drzwiami, które uchyli³em za spraw¹ dla jakiej, jak mówi¹ Niemcy i drzewo wystarczy, natkn¹³em siê na biurko i kierowniczkê lokalu pochylon¹ nad paruj¹cym schaboszczakiem z przystawkami!

Z niedowierzaniem przeczytaÂłem "cennik": 2,5 zÂł! Bochenek chleba, piĂŞĂŚ buÂłek, piĂŞĂŚ jaj, kilo-gram jabÂłek! JeÂśli konkurencjÂą jest odpychajÂący toi-toi na bocznym peronie dworca PKP to moÂżna zamawiaĂŚ schaboszczaki - nawet w bezmiĂŞsne poniedziaÂłki.

StanisÂław Grala, senior - czÂłowiek o duÂżym poczuciu humoru wracaÂł póŸnym wieczorem autobusem z Zielonej GĂłry. MiaÂł przy tym nieco w czubie to i do ÂżartĂłw byÂł skory. Na tylnym siedzeniu, miĂŞdzy kolegami, ktĂłrzy znali jego niezwyk³¹ zdolnoœÌ do naÂśladowania gÂłosĂłw zwierzÂąt podczas polowaĂą (byÂł myÂśliwym) zacz¹³ z cicha udanie… poszczekiwaĂŚ!

Odg³os ma³ego psa od czasu do czasu dociera³ do kierowcy. Gdy ju¿ z upewni³ siê, ¿e zwierzê jest na pok³adzie - zatrzyma³ wóz i poprosi³ o wyprowadzenie intruza! Oczywiœcie nikt nie wysiad³. Kanapy z ty³u œmia³y siê do rozpuku, gdy kierowca schyliwszy siê wypatrywa³ szczeniaka. Zdenerwowany oœwiadczy³, ¿e nie pojedzie póki w³aœciciel nie wysi¹dzie ze swym pupilem! Po bezowocnym oczekiwaniu ruszono dalej. Sprawa skoùczy³a siê tak, jak inne awantury w autobusie. Kierowca podjecha³ pod komisariat MO na rogu Matejki, zamkn¹³ drzwi na klucz i wróci³ z dy¿urnym, którego powita³a salwa œmiechu.

SpoÂśrĂłd wielu relacji o podró¿owaniu publicznymi Âśrodkami lokomocji przyszÂła mi na myÂśl opowieœÌ mego kuzyna - Zbyszka Olszewskiego z Darnawy – konduktora z PKS-u.

Na linii Gubin – Krosno OdrzaĂąskie, gdzieÂś za WĂŞÂżyskami, na przystanku w lesie wsiadÂła babcia z koszem jajek. Wszyscy widzieli jak kupowaÂła bilet u kierowcy. Na kolejnym przystanku czekaÂł kontroler. Sprawdziwszy wszystkich dotarÂł do i do niej, a ta nijak nie mogÂła odnaleŸÌ biletu w przepastnych kieszeniach fartuchĂłw!

T³umaczenia, ¿e go kupi³a potwierdzane g³oœno przez wspó³pasa¿erów i kierowcê nie przynios³y skutku. Kontroler wypisa³ mandat i wrêczy³ go kobiecie, która nie mia³a grosza, bo jak t³umaczy³a dopiero jedzie z jajkami na rynek! Ktoœ z pasa¿erów ruszy³ z kapeluszem miêdzy siedzeniami i uzbiera³ na mandat. Nieustêpliwy kanar pokwitowa³ nale¿noœÌ, usiad³ na pokrywie silnika (foto) i nawi¹za³ rozmowê z prowadz¹cym pojazd.

Wtedy - z ostatniej kanapy autobusu - podniĂłsÂł siĂŞ milicjant, naÂłoÂżyÂł czapkĂŞ, podszedÂł do kierujÂącego, poprosiÂł o zatrzymanie autobusu i w ciszy jaka zalegÂła wyciÂągn¹³… swĂłj kwitariusz! ZakomunikowaÂł kanarowi, Âże wlepia mu dwa mandaty: jeden - za siedzenie na masce, a drugi za rozmowĂŞ z kierowcÂą w czasie jazdy! Burza oklaskĂłw dla milicjanta oraz buczenie pasaÂżerĂłw ÂżegnaÂły kanara, ktĂłry jak niepyszny z miejsca wysiadÂł na pobocze w podmiejskim lesie...

PS. Ostatniej niedzieli kupowaÂłem bilet w kasie PKP, gdy zagadnĂŞÂły mnie dwie panie pytajÂąc, gdzie jest toaleta? OdpowiedziaÂłem zgodnie z prawdÂą: na dworcu w ZbÂąszynku!