Nev vermehrete Schlesische Chronica (Kronika Śląska) składa się z czterech ksiąg. Pierwsza – liber regum – poświęcona jest dziejom całego Śląska od czasów najdawniejszych do 1618, druga – liber ducum – historii poszczególnych linii książęcych, trzecia – liber rerum – historii kościoła, sądownictwa, ustroju i administracji – czwarta – liber civitatum – opisowi geograficznemu Śląska, ludności, miastom w tym obszerne informacje nt. Świebodzina.
Wystawa "Kronika Śląska Jakuba Schickfusa" prezentuje nowy cenny nabytek Muzeum - starodruk z 1625 roku. Zakup możliwy był dzięki dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na ekspozycji pokazujemy dzieło stanowiące ważny element dziedzictwa kulturowego obszaru świebodzińskiego.
Autor urodził się w Świebodzinie, fakt ten często podkreślał tytułując się - Jacocbo Schickfusio Suebusiensi. Ukończył studia z dziedziny prawa i filozofii na Uniwerytecie Viadrina we Frankfurcie n. Odrą, gdzie również obronił doktorat w roku 1612. Jest autorem prac prawniczych i filozoficznych, ale najbardziej znaczącym jego dziełem jest Kronika Śląska. Starodruk zawiera wiele historycznych informacji na temat Śląska opartych w dużej mierze na pracy Gentis Silesiae Annales J. Cureusa. Jednak najistotniejszy walor stanowią opisy dotyczące Świebodzina. Znajdują się one w Księdze 4 rozdziale 27, w znacznym stopniu pochodzą z autopsji autora. W żadnym dziele do czasów Schickfusa nie podano tylu faktów z dziejów Świebodzina. W związku z tym do dziś starodruk ten stanowi wiarygodne źródło do badań historii miasta w okresie renesansu.
Na wystawie obok starodruku zaprezentowano także sylwetkę autora i szczegółowo omówiono świebodziński rozdział Kroniki Śląska. Ekspozycję uzupełniają inne oryginalne śląskie druki z czasów J. Schickfusa.
Zapraszamy do zwiedzania wystawy, która daje unikalną możliwość poznania cennego dzieła.
Wątki świebodzińskie w dziele J. Schickfusa „Kronika Śląska” z 1625 r.
Główne sekwencje poświecone Świebodzinowi znajdują się w tomie IV dzieła ("Von den Städten des Landes Schlesien"), jako jego rozdział 27 pt. "Von der Stadt Schwiebüssen" (ss. 156-166). Na początku autor wymienia źródła dotychczasowych informacji o mieście, m.in. wedutę i tekst opisowy z dzieła G. Brauna i F. Hogenberga "Civitates..." (1618). Bezpośrednią znajomość miasta potwierdza jego szczegółowy opis, cenny zwłaszcza w prezentacji kościoła farnego, odbudowanego po niszczącym pożarze w połowie XVI wieku. Wspomniana jest również, położona w pobliżu, łacińska szkoła i jej nauczyciele, której fundatorem odnowionej siedziby w początkach XVII wieku był ojciec autora - burmistrz Bonawentura Schickfus. Opis miasta ujmuje jeszcze: nieistniejący obecnie kościół św. Anny, dwa przytułki, królewski zamek, ratusz, trzy bramy miejskie oraz wygląd ulic i budynków mieszczan. Najbliższe otoczenie wyróżnia J. Schickfus wspominając J. Niesłysz, bogate w ryby i wydobywany wówczas z niego żwir oraz podkreśla istotną w tych czasach rolę uprawy winnej latorośli i wyrobu wina w mieście.
Znaczny fragment rozdziału poświęcony jest historii politycznej miasta, w którym autor wyróżnia władców głogowsko-żagańskich, tytułujących się także książętami Świebodzina (np. ks. Henryk VI, ks. Henryk X, ks. Henryk XI). W rywalizacji o księstwo głogowskie w końcu XV wieku podkreśla rolę ks. Jana II żagańskiego, który był żywotnie zainteresowany posiadaniem Świebodzina i znalazł tu znaczne poparcie dla swoich planów.
Schickfus pisze również o genezie i ewolucji urzędu starostów świebodzińskich jako reprezentantów władzy zwierzchniej, wyróżniając zasłużoną rodzinę v. Knobelsdorff. Wspomina o radzie miejskiej (i opisuje wczesną formę herbu miejskiego). Dla podniesienia prestiżu własnej rodziny przywołuje szczegółowo kariery swoich krewnych - burmistrzów, pastorów i radnych; często cytuje przy tej okazji podniosłe teksty epitafiów im poświęconych.
Kolejnym fragmentem rozdziału jest opis wewnętrznych dziejów miasta, od czasów rywalizacji polsko-brandenburskiej za Władysława Łokietka po czasy współczesne autorowi, gdzie wymienione zostały najazdy obcych wojsk, pożary i inne klęski żywiołowe, przemiany religijne w okresie reformacji, rozwój handlu i rzemiosła; podkreślono tu również popularność w XVI wieku świebodzińskiego piwa.
Świebodzin wymieniony jest już we wstępie odautorskim dzieła, następnie w krótkim tekście wprowadzającym pastora Joachima Piperusa, który podkreśla świebodziński rodowód autora. Drobne wzmianki o mieście znajdują się jeszcze w innych częściach tomu IV oraz w tomie II.
Materiał pochodzi ze strony Muzeum Reionalnego w Świebodzinie - link