[Schwiebus.pl - ¦wiebodzin na starych kartach pocztowych, stare pocztówki, widokówki, kartki pocztowe]
Google
szukaj:
Menu g³ówne
strona g³ówna
strona artyku³ów
strona newsów
forum
ksiêga go¶ci
katalog stron
family tree
schwiebus.2002
schwiebus.2004
Ostatnio dodane
Zamkniêty o³tarz
Sukiennik ¶wieb...
Portret miasta ...
Podró¿e Pekaesem ...
Spod przymkniêtych ...
Los Sióstr ze Schwiebus
Tajemnice ...
Boromeuszki cd.
Historia zmian..
Sala Gotycka
Wernhera ¶cie¿kami
Kreatywni inaczej ..
Od legendy do ..
¦wiebodziñska legenda
Inskrypcja z 1735
Jakub Schickfus
Obrazki z przesz³o¶ci
Publikacje..
¦wiebodziñskie lecznictwo
Szpital
Wokó³ Ratusza
Odkrycie krypty
Bibliografia
Plac w przebudowie
Najazd na Ratusz
Dekret mianowania
Nowa twarz rynku
Na bruk nie wjedziesz
Odnówmy kamienice
Konsultacje
Hubertus Gabriel
Robert Balcke
Ruch wokó³ ratusza
Czasowy zarz±d
Przesiedleñcy 1945
Izba pami±tek
Wiekowe znaleziska
Spór wokó³ ratusza
Co dalej ze starówk±?
Granit pod ratuszem
Kronika Schickfusa
Pocz±tki - podsumowanie
Pocz±tki o¶wiaty
Najazd Zb±skiego
Maciej Kolbe
¦wiebodziñska "Solidarno¶æ"
Szcz±tki ¶w. Jerzego
Pieni±dze na ratusz
Pocz±tki o¶wiaty
Granit w ¶ródm..
Sulechów retro
Nowy Rok
¯ycie religijne
Odpolitycznianie ...
Ulice do poprawki
Wie¿a Bismarcka
Ko¶ció³ pw. ¶w. M.A.
Ko¶ció³ pw. N.M.P. K.P.
Zamek ...
Eberhard Hilscher
Baron J.H. v. Knigge
Z ¿ycia mieszczan
¦wiadectwo urodzenia
Sukiennictwo w dziejach
¯ary inwestuj± w starówkê
Strajk w Lubogórze w 1981 r.
Pocz±tki edukacji szkolnej
Pierwsze, szkolne lata
Kresy
Koniec niemieckiego panowania
Dramatyczne wydarzenia
Historyczne pocz±tki
Ratusz siê sypie
Schwiebüssen Schwibus
Dialog a badania arche
Unikalne Cmentarzyska
100 lat temu - 1904 r.
100 lat temu - 1902 r.
Aktualizacje
Ogólniak
Cmentarz miejski
Dekomunizacja ulic
PKP chce likwidowaæ..
Przesiedleñcy 1945
100 lat temu - 1906 r.
Spu¶cizna po Hilscherze
Dworzec z horroru
Piszczyñski Zenon
M. v. Knobelsdorff
Archeologia okolic
J.K. Sobociñski
Katalog C&Co.™
A.D. 2012
zbiór w³asny
katalog ulic
ostatnio dodane

2012-04-15
C&Co.™ 1208
C&Co.™ 1207
C&Co.™ 1206
C&Co.™ 1205
C&Co.™ 1204
C&Co.™ 1203
C&Co.™ 1202
C&Co.™ 1201
2012-04-05
C&Co.™ 1200
C&Co.™ 1199
C&Co.™ 1198
C&Co.™ 1197
C&Co.™ 1196
C&Co.™ 1195
C&Co.™ 1194
C&Co.™ 1193
C&Co.™ 1192
C&Co.™ 1191
C&Co.™ 1190
2012-03-30
C&Co.™ 1189
C&Co.™ 1188
C&Co.™ 1187
C&Co.™ 1186
C&Co.™ 1185
C&Co.™ 1184
C&Co.™ 1183
C&Co.™ 1182
C&Co.™ 1181
C&Co.™ 1180
C&Co.™ 1179
C&Co.™ 1178
C&Co.™ 1177
C&Co.™ 1176
C&Co.™ 1175
C&Co.™ 1174
C&Co.™ 1173
C&Co.™ 1172
C&Co.™ 1171
C&Co.™ 1170
C&Co.™ 1169
C&Co.™ 1168
C&Co.™ 1167
2012-03-22
C&Co.™ 1166
C&Co.™ 1165
C&Co.™ 1164
C&Co.™ 1163
C&Co.™ 1162
C&Co.™ 1161
C&Co.™ 1160
C&Co.™ 1159
C&Co.™ 1158
C&Co.™ 1157
C&Co.™ 1156
C&Co.™ 1155
C&Co.™ 1154
C&Co.™ 1153
C&Co.™ 1152
C&Co.™ 1151
C&Co.™ 1150
2012-03-12
C&Co.™ 1149
C&Co.™ 1148
C&Co.™ 1147
C&Co.™ 1146
C&Co.™ 1145
C&Co.™ 1144
C&Co.™ 1143
C&Co.™ 1142
C&Co.™ 1141
C&Co.™ 1140
C&Co.™ 1139
C&Co.™ 1138
C&Co.™ 1137
C&Co.™ 1136
C&Co.™ 1135
C&Co.™ 1134
C&Co.™ 1133
C&Co.™ 1132
C&Co.™ 1131
C&Co.™ 1130
C&Co.™ 1129
C&Co.™ 1128
C&Co.™ 1127
C&Co.™ 1126
C&Co.™ 1125
2012-03-03
C&Co.™ 1124
C&Co.™ 1123
C&Co.™ 1122
C&Co.™ 1121
C&Co.™ 1120
C&Co.™ 1119
2012-02-27
C&Co.™ 1118
C&Co.™ 1117
C&Co.™ 1116
2012-02-26
C&Co.™ 1115
C&Co.™ 1114
C&Co.™ 1113
C&Co.™ 1112
C&Co.™ 1111
C&Co.™ 1110
2012-02-25
C&Co.™ 1109
C&Co.™ 1108
C&Co.™ 1107
C&Co.™ 1106
C&Co.™ 1105
C&Co.™ 1104
C&Co.™ 1103
C&Co.™ 1102
C&Co.™ 1101
C&Co.™ 1100
2012-02-19
C&Co.™ 1099
C&Co.™ 1098
C&Co.™ 1097
C&Co.™ 1096
C&Co.™ 1095
2012-02-17
C&Co.™ 1094
C&Co.™ 1093
C&Co.™ 1092
C&Co.™ 1091
C&Co.™ 1090
C&Co.™ 1089
C&Co.™ 1088
C&Co.™ 1087
C&Co.™ 1086
C&Co.™ 1085
2012-02-13
C&Co.™ 1084
C&Co.™ 1083
C&Co.™ 1082
2012-02-12
C&Co.™ 1081
C&Co.™ 1080
C&Co.™ 1079
C&Co.™ 1078
C&Co.™ 1077
C&Co.™ 1076
C&Co.™ 1075
C&Co.™ 1074
C&Co.™ 1073
C&Co.™ 1072
2012-02-11
C&Co.™ 1071
C&Co.™ 1070
C&Co.™ 1069
C&Co.™ 1068
C&Co.™ 1067
C&Co.™ 1066
C&Co.™ 1065
C&Co.™ 1064
C&Co.™ 1063
C&Co.™ 1062
C&Co.™ 1061
Katalog C&Co.™
A.D. 2007
2007-03-12
C&Co.™ 1057
C&Co.™ 1056
C&Co.™ 1055
C&Co.™ 1054
C&Co.™ 1053
C&Co.™ 1052
C&Co.™ 1051
2007-03-11
C&Co.™ 1050
C&Co.™ 1049
C&Co.™ 1048
C&Co.™ 1047
C&Co.™ 1046
C&Co.™ 1045
C&Co.™ 1044
C&Co.™ 1043
C&Co.™ 1042
C&Co.™ 1041
C&Co.™ 1040
C&Co.™ 1039
C&Co.™ 1038
C&Co.™ 1037
C&Co.™ 1036
C&Co.™ 1035
C&Co.™ 1034
C&Co.™ 1033
C&Co.™ 1032
C&Co.™ 1031
C&Co.™ 1030
C&Co.™ 1029
C&Co.™ 1028
C&Co.™ 1027
C&Co.™ 1026
C&Co.™ 1025
C&Co.™ 1024
C&Co.™ 1023
C&Co.™ 1022
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1021
C&Co.™ 1020
C&Co.™ 1019
C&Co.™ 1018
2007-03-08
C&Co.™ 1017
C&Co.™ 1016
C&Co.™ 1015
C&Co.™ 1014
C&Co.™ 1013
C&Co.™ 1012
C&Co.™ 1011
C&Co.™ 1010
C&Co.™ 1009
C&Co.™ 1008
C&Co.™ 1007
C&Co.™ 1006
C&Co.™ 1005
C&Co.™ 1004
C&Co.™ 1003
2007-03-06
C&Co.™ 1002
C&Co.™ 1001
C&Co.™ 1000
C&Co.™ 0999
C&Co.™ 0998
C&Co.™ 0997
C&Co.™ 0996
C&Co.™ 0995
C&Co.™ 0994
C&Co.™ 0993
C&Co.™ 0992
C&Co.™ 0991
C&Co.™ 0990
C&Co.™ 0989
C&Co.™ 0988
C&Co.™ 0987
C&Co.™ 0986
C&Co.™ 0985
C&Co.™ 0984
C&Co.™ 0983
C&Co.™ 0982
C&Co.™ 0981
C&Co.™ 0980
C&Co.™ 0979
C&Co.™ 0978
C&Co.™ 0977
C&Co.™ 0976
2007-03-02
C&Co.™ 0975
C&Co.™ 0974
C&Co.™ 0973
C&Co.™ 0972
C&Co.™ 0971
C&Co.™ 0970
C&Co.™ 0969
C&Co.™ 0968
C&Co.™ 0967
C&Co.™ 0966
C&Co.™ 0965
C&Co.™ 0964
C&Co.™ 0963
C&Co.™ 0962
C&Co.™ 0961
C&Co.™ 0960
C&Co.™ 0959
C&Co.™ 0958
C&Co.™ 0957
Inne
forum
kontakt
bannery
download
logowanie
rekomenduj nas
Menu u¿ytkownika
Nie masz jeszcze konta? Mo¿esz sobie za³o¿yæ!
subskrypcja
informacje o zmianach na twój mail!
Artyku³y > ¦wiebodzin od 1945 roku > ¦wiebodzin 1945. Materialne warunki ¿ycia ludno¶ci II
Okolice Najbli¿sze
Wydanie Nr 10 [104] pa¼dziernik 2005

¦wiebodzin 1945 - Materialne warunki ¿ycia ludno¶ci II

Wystêpuj±ce braki w handlu i us³ugach powodowa³y nadmierny wzrost cen i powstanie czarnego rynku. W celu zapobiegania rozwojowi tych niebezpiecznych dla ¿ycia gospodarczego tendencji 21 czerwca 1945 roku powsta³ Zwi±zek Zawodowy Kupców i Rzemie¶lników. W Ratuszu zebra³o siê 60 przedstawicieli ró¿nych cechów. W wyniku g³osowania w zarz±dzie zwi±zku zasiedli Bogdan Szyd³owski - prezes, Edward Wojciechowski - wiceprezes i Pawe³ Babs - sekretarz. Dom zwi±zkowy mie¶ci³ siê przy ul. Studenckiej 4 (obecnie PUP).

Jak ju¿ wspomniano pierwsz± placówk± na u¿ytek publiczny, a raczej wojskowy, by³a czynna od 6 marca stacja kolejowa obs³ugiwana przez 20 polskich pracowników PKP. Drug± placówk± by³ uruchomiony 5 kwietnia Urz±d Obwodowy Poczty i Telegrafu, zorganizowany przez Zygmunta Sobczaka. Kierownikiem by³ W³adys³aw Piszcza³a, który z grup± 10 pracowników zosta³ przys³any z Poznania. Czê¶æ tej grupy rozdzieli³a siê i wyjecha³a do Sulêcina, Rzepina i O¶na Lubuskiego, aby tam tworzyæ polsk± pocztê. ¦wiebodziñska poczta rozwija³a siê szybko. Ju¿ 13 kwietnia uruchomiono 20 numerow± centralê telefoniczn±, od 22 maja miêdzy Poznaniem a ¦wiebodzinem kursowa³ furgon pocztowy, 13 czerwca uzyskano po³±czenie miêdzymiastowe ze Zb±szynkiem, a l grudnia po³±czono Starostwo z Zarz±dami Gmin. Pewn± pomoc± w uruchomieniu poczty wykaza³a siê komenda wojenna, która przekaza³a 115 bêbnów kabla telefonicznego (l bêben -150 m).

Jednym z najwa¿niejszych zadañ Wydzia³u Przemys³owego przy Starostwie by³o uruchomienie elektrowni. Wiele tutaj zale¿a³o od postawy komendantury, która zarz±dza³a jedyn± w mie¶cie elektrowni± fabryczn± przy ul. Jeziorowej. Próby przeprowadzenia linii przemys³owych z Gorzowa i Frankfurtu nie powiod³y siê, gdy¿ przewody elektryczne by³y zniszczone. Brakowa³o pieniêdzy, materia³ów i ludzi do ich naprawy. Mimo udostêpnienia elektrowni, Polakom nie uda³o siê jej uruchomiæ, gdy¿ jej zniszczenie wynosi³o 81,6%.

Elektryczno¶æ by³a niezbêdna te¿ do utrzymania odpowiednich warunków sanitarnych w mie¶cie. Do koñca maja w powiecie zanotowano prawie 200 przypadków tyfusu. Ponadto w mie¶cie ros³a liczba mieszkañców i zatrzymanych w getcie. Brak nieska¿onych ¼róde³ wody powodowa³ inn± chorobê -dyzenteriê. Gro¼ba wybuchu epidemii wymusi³a konieczno¶æ jak najszybszego uruchomienia stacji pomp wodnych przy ul. Wodoci±gowej. Obiekt by³ administrowany przez komendê wojenn±. W dniu 21 lipca w³adze radzieckie udostêpni³y ZM stacjê pomp. Natychmiast utworzono Miejskie Zak³ady Wodoci±gowe, których kierownikiem zosta³ in¿. Walenty Durlak. Stacj± kierowa³ Józef Tomaszewski. Miasto zaopatrywano w wodê z 4 studni artezyjskich. By³a ona nie filtrowana, bowiem filtrów nie mo¿na by³o uruchomiæ z powodu braku pr±du. Oficjalne przejêcie wodoci±gów od komendantury nast±pi³o 4 sierpnia. Mimo to, a¿ do 8 grudnia w stacji przebywa³ tzw. kierownik wojskowy.

Z problemem elektryczno¶ci uporano siê w pa¼dzierniku. Miasto zosta³o w³±czone do zielonogórskiej stacji sieci energetycznej. Utworzono te¿ Zjednoczenie Energetyczne.

Z innych instytucji publicznych funkcjonuj±cych w 1945 roku mo¿na wymieniæ Wydzia³ Stanu Cywilnego i Meldunkowy. Powsta³ on ju¿ 29 marca. Jego kierownikiem by³ F. Peterek. Jednak 30 kwietnia nazwê zmieniono na Urz±d Stanu Cywilnego. Jego szefem by³ J. Karwiñski, a zastêpc± od 14 sierpnia Zenon Godziejewski. Urz±d prowadzi! ¶wieck± rejestracjê od chwili za³o¿enia. Pierwszy akt zgonu wydano 30 kwietnia, pierwszy akt urodzenia 5 wrze¶nia, a akt ma³¿eñski 23 czerwca. Ogó³em w 1945 roku zarejestrowano 119 urodzeñ, 224 zgony, 96 ma³¿eñstw i 131 zapowiedzi.

 

Milicja przed komend± 22 lipca 1947 r.
Milicja przed komend± 22 lipca 1947 r.

Zgodnie z zaleceniem Ministerstwa Skarbu l pa¼dziernika zielonogórski oddzia³ Zak³adu Ubezpieczeñ Wzajemnych w Poznaniu utworzyli inspektorat powiatowy w ¦wiebodzinie, którym kierowa³ J. Rozmiarka. Natomiast 7 pa¼dziernika z upowa¿nienia oddzia³u wojewódzkiego Komunalnej Kasy Oszczêdno¶ci w Poznaniu starosta R. Tylkowski zorganizowa³ placówkê powiatow± KKO w ¦wiebodzinie, któr± zarz±dza³ Karol Sobek.

W mie¶cie funkcjonowa³a równie¿ Powiatowa Delegatura Tymczasowego Zarz±du Pañstwowego. W ci±gu roku nazwê tego urzêdu zmieniono na Obwodowy Urz±d Likwidacyjny (UL). Podlega³ on Departamentowi Likwidacyjnemu przy Ministerstwie Ziem Odzyskanych. Zadaniem tej instytucji by³ zarz±d i sprawowanie opieki nad opuszczonym mieniem niemieckim i kontrola nad terenowymi oddzia³ami UL. Funkcjê kierownika UL w ¦wiebodzinie sprawowa³ W³adys³aw Grzyb - sanacyjny oficer, przed wojn± szef kancelarii prezydenta Mo¶cickiego.

O ile rzemios³o, handel, us³ugi i ma³o wa¿ne zak³ady przemys³owe zarz±dzane by³y przez administracjê polsk±, o tyle obiekty przemyski kluczowego w mie¶cie pozostawa³y w rêkach radzieckiej w³adzy wojskowej. W miarê up³ywu czasu komendy wojenne zaczê³y udostêpniaæ niektóre obiekty np. gospodarki komunalnej. Oprócz tego zachowa³y siê akty z przekazania niektórych obiektów. W tej „uroczysto¶ci" zawsze brali udzia³ in¿. M Bia³y, starszy lejtnant Barchwic i sier¿ant Kisielew. Dodatkowo 29 wrze¶nia przedstawiciel komendantury N. Sapun przekaza³ przedstawicielowi Starostwa Kamñskiemu du¿± liczbê sprzêtu rolniczego 149p³ugów, 143 brony, 85 maszyn do kopania ziemniaków, 64 m³ocarki, 55 maszyn do czyszczenia zbo¿a.

Spo¶ród przekazanych obiektów w 1945 r. uruchomiono 4. M.in. fabrykê gumy i zak³ad elektrotechniczny „Siemens". Przy czym zmieniono im profil produkcji. Fabryka gumy od czasu przekazania podlega³a Powiatowej Delegaturze Tymczasowego Zarz±du Pañstwowego. Trwa³o to do 14 grudnia kiedy kierownik DPTZP W. Grzyb przekaza³ budynki fabryczne dla Zjednoczenia Przemys³u Drzewnego na Okrêg Zachodni w Poznaniu. Jego reprezentantem by³ Roman £apiñski. Fabryka by³a bardzo mocno zniszczona dlatego postanowiono, ¿e powstanie Fabryka Mebli Stylowych. Jej organizacj± zajê³a siê 8 osobowa grupa z Ko¶ciañskiej Fabryki Mebli. Dyrektorem FMS by³ R £apiñski. Do koñca roku zorganizowano komplet mebli biurowych, ró¿nego rodzaju narzêdzi stolarskich, a nawet 2 karoserie samochodowe i kilka wraków traktorów. W lutym 1946 r. odby³o siê otwarcie Pañstwowej Fabryki Mebli Stylowych. W tym czasie fabryka zatrudnia³a 20 ludzi. Zak³ad boryka³ siê z wieloma trudno¶ciami, dlatego po rozmowach w komendzie wojennej otrzymano tarcic±, klej stolarski i ró¿ne narzêdzia.

 

Ratusz
Ratusz

W zak³adzie "Siemens" utworzono w lipcu Powiatow± Powszechn± Spó³dzielniê Spo¿ywców. Jej za³o¿ycielem byli Eugeniusz Ka³awro, Franciszek S³awiñski, Mieczys³aw Siemak i Rudolf Krzy¿. Spó³dzielnia mia³a zwiêkszyæ potencja³ gospodarczy miasta: ¶wiadczy³a us³ugi przemys³owe, zapewnia³a miejsca pracy, zaopatrywa³a ludno¶æ w ¿ywno¶æ, opa³ i ¶rodki czysto¶ci. Wkrótce powsta³y inne spó³dzielnie m. in. l pa¼dziernika Nauczycielska Spó³dzielnia Spo¿ywców „Przysz³o¶æ" oraz Zwi±zek Samopomocy Ch³opskiej.

Opiekê socjaln± i zdrowotn± sprawowa³ Referat Zdrowia, Miejska Opieka Spo³eczna, Opieka Spo³eczna, Lekarz Weterynaryjny oraz PCK. Ju¿ w pierwszych dniach zabezpieczono ¶rodki lecznicze i sprzêt lekarski, który przejê³y 2 szpitale miejskie przy ul. M³yñskiej i £±ki Zamkowe. Ponadto miasto oczyszczono z trupów i padliny, co i tak nie uchroni³o ludzi przed przypadkami tyfusu i dyzenterii. Aby zapobiec epidemii pe³nomocnik oddzia³u PCK mgr Piaskowski, który rozpocz±³ pracê 4 maja, w porozumieniu z lekarzem powiatowym zacz±³ szczepienia antytyfusowe.

Miejska Opieka Spo³eczna funkcjonowa³a od 9 maja. Jej zadaniem by³o niesienie wszelkiej pomocy potrzebuj±cym: udzielano pomocy lekarskiej, pochowano 163 osoby, zarejestrowano osoby poszkodowane prze wojnê, którym wyp³acono odszkodowanie, zarejestrowano sieroty, które umieszczono w sierociñcu lub rodzinach zastêpczych, wyp³acono zasi³ki rodzinom wojskowym, rodzinom repatriantów, osobom ubogim na leczenie oraz by³ym wiê¼niom obozu koncentracyjnego. Op³acono w PCK leczenie chorych. Ubocznym zajêciem MOS by³o odszukiwanie grobów wojennych na terenie miasta i opieka nad cmentarzem.

 

Waldemar Wachowski
Fotografie ze zbiorów Muzeum Regionalnego w ¦wiebodzinie.


komentarz[0] |

© 2001-2012 by Robert Ziach C&Co. A.G.™ ® 2012 by Schwiebus.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.

0.015 | powered by jPORTAL 2